معمولا زخم‌های کوچک به طور طبیعی با گذشت زمان سریع بهبود می‌یابند، اما درمان های خانگی – مانند آلوئه ورا، پماد ضد باکتری یا عسل – می‌توانند در درمان زخم سریع‌تر عمل کنند. گاهی اوقات پیش می‌‌آید که به دلایلی ناگوار بدن ما مجروح و زخمی شود. در این مواقع به دنبال یک راه حل سریع و خانگی هستیم که در لحظه بتوانیم زخم خود را درمان کنیم. در این مقاله قصد داریم چند راهکار خانگی برای درمان سریع زخم معرفی کنیم.
راهکارهایی که می‌توانند در زمان زخمی شدن دست یا صورت به کمک ما بیایند. لطفا توجه داشته باشید، روش های ذکر شده در این مقاله برای بریدگی‌ها و خراش‌های خوش خیم است. زخم های جدی‌تر یا عمیق‌تر به مراقبت پزشکی نیاز دارند.
درمان سریع زخم باز در خانه
در ادامه قصد داریم برخی از روش های خانگی که برای درمان سریع زخم مفید هستند را معرفی کنیم. توجه کنید که این روش‌ها برای درمان سریع و خانگی معرفی شده‌اند و نباید به عنوان جایگزینی برای درمان پزشکی در نظر گرفته شوند.
۱. پماد آنتی باکتریال برای خوب شدن سریع زخم
پمادهای آنتی باکتریال می‌توانند هم محرکی برای بهبود سریع زخم باشند و هم از عفونت زخم جلوگیری کنند. شما می‌توانید پمادهای آنتی باکتریال را بدون نسخه از داروخانه‌ها تهیه کنید و برای مواقع ضروری در خانه داشته باشید.
یک پژوهش معتبر از ۲۷ مطالعه مدل حیوانی نشان می‌دهد که درمان های ضد باکتری نقش مثبتی در کمک به درمان سریع زخم ها دارند. با این حال، این پژوهش از خطر سوگیری مطالعات هم خبر می‌دهد و می‌گوید که در استفاده از پمادها دقت بیشتری داشته باشد.
افراد اغلب از پمادهای ضد باکتری بدون نسخه برای بهبود سریع زخم های جزئی استفاده می‌کنند، اما ممکن است لازم نباشد. به هرحال اطلاع داشتن از پمادها و کاربرد آن‌ها الزامی است.
۲. آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی است از خانواده کاکتوس‌ها. این گیاه حاوی ماده‌ای است که هم از ویتامین‌ها و هم از مواد معدنی غنی است. آلوئه ورا حاوی گلوکومانان است؛ ماده‌ای که به بازسازی سلولی کمک می‌کند و باعث می‌شود پوست کلاژن تولید کند. این ماده پروتئینی است که باعث بهبود سریع زخم می‌شود.
یک پژوهش سیستماتیک در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که آلوئه ورا و ترکیبات آن می‌تواند زخم را سریع درمان کند. این پژوهش به طور کلی نشان می‌دهد که آلوئه ورا می‌تواند برای درمان زخم‌های سوختگی از نوع درجه یک و دوم موثر باشد. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که آلوئه ورا می‌تواند به حفظ رطوبت و یکپارچگی پوست کمک کند و در عین حال التهاب را کاهش دهد و از قرمزی و سوختگی زخم جلوگیری کند.
برای استفاده از آلوئه ورا می‌توانید لایه نازکی از ژل آن را روی ناحیه زخم بمالید. همچنین شما می‌توانید زخم را با بانداژی که به ژل آلوئه ورا آغشته شده است ببندید.
۳. درمان زخم باز با عسل
عسل دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی است. از قدیم در طب های سنتی و قدیمی به مدتی طولانی از عسل به عنوان یک ماده درمانی استفاده می‌شده است. همچنین عسل در دستورالعمل‌های سنتی برای درمان سریع زخم استفاده می‌شده است.
پژوهشی در سال ۲۰۱۶ طبق تحقیقاتی آزمایشگاهی روی حیوانات نشان داد که عسل به طور قابل توجهی درمان زخم را سریع‌تر می‌کند. همچنین این پژوهش نشان داد که عسل می‌تواند تشکیل اسکار یا جای زخم را هم کاهش بدهد و از رشد باکتری در زخم‌ها و سوختگی‌های حاد جلوگیری کند.
در یکی دیگر از مطالعه‌های قدیمی‌تر در سال ۲۰۱۵، نشان داد که عسل بهتر از سایر درمان های خانگی می‌تواند زخم های خوش خیم و جزئی را درمان کند. اما از طرفی هم باعث عفونت‌های بیشتری در زخم‌های بعد از عمل نسبت به درمان های معمولی می‌شود. به هرحال باید دقت کنید در استفاده از عسل با پزشک یا یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی صحبت کنید. شما می‌توانید از عسل برای درمان سریع زخم های جزئی و ساده استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: خواص عسل برای زخم چیست؟
۴. زردچوبه برای درمان زخم
زردچوبه ادویه‌ای است که از گیاهی به همین نام تولید می‌شود. این گیاه حاوی کورکومین است که دارای خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد التهابی است. یک پژوهش در سال ۲۰۱۶ نشان داد که زردچوبه می‌تواند در بهبودی سریع زخم‌ها بسیار مفید باشد. این بررسی نشان داد که کورکومین موجود در ادویه باعث تحریک و تولید فاکتورهای رشد، در روند بهبودی زخم می‌شود. همچنین نشان داد که کورکومین می‌تواند فرآیند و مراحل درمان زخم را سریع‌تر کند.
همچنین یک پژوهش دیگر در سال ۲۰۱۹ نشان داد که کورکومین موجود در زردچوبه می‌تواند تولید کلاژن را در محل زخم افزایش دهد. این پژوهش همچنین بیان می‌کند که کورکومین باعث تمایز فیبروبلاست‌ها به میوفیبروبلاست‌ها می‌شود که روند بهبودی را آغاز می‌کند که به بهبود سریع‌تر زخم کمک می‌کند.
شما می‌توانید زردچوبه را با آب گرم مخلوط کنید و یک خمیر از آن بسازید. سپس می‌توانید خمیر را روی زخم بمالید و آن را با یک باند تمیز ببندید. البته دقت کنید که از زردچوبه می‌توانید فقط برای درمان سریع زخم های جزئی و خوش خیم استفاده کنید.
۵. بهبود سریع زخم با سیر
سیر حاوی ترکیبی به نام آلیسین است که این ترکیب دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است. سیر هم مانند عسل از آن دست موادی است که در درمان های سنتی برای کاهش التهاب بسیار از آن استفاده می‌شده است.
درسال ۲۰۲۰، چندین آزمایش بالینی در مورد تاثیر سیر در درمان زخم ها انجام شد. این پژوهش نشان داد که در مطالعات پیش بالینی، عصاره سیر براساس یک دوز خاصی، می‌تواند بر درمان سریع زخم موثر باشد.
مطالعه دیگری به استفاده از سیر برای درمان زخم در موش‌ها پرداخت. این پژوهش هم نشان داد که کرم‌های حاوی ۰.۴ درصد سیر، توانسته‌اند روشی موثر برای درمان زخم‌های سوختگی باشد. بسیاری از مطالعات تجربی و میدانی هم نشان می‌دهد که افراد توانسته‌اند با استفداه از سیر التهاب زخم را کاهش بدهند. اما هنوز در درمان سریع سیر برای زخم نیاز به مطالعات انسانی بیشتری داریم.
۶. روغن نارگیل برای درمان سریع زخم
روغن نارگیل حاوی ماده مونولورین است که این ماده یک اسید چرب با خواص ضد میکروبی محسوب می‌شود. پژوهشی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که اسیدهای چرب موجود در روغن‌های گیاهی نقش مهمی در درمان سریع زخم ها دارند. شما می‌توانید از روغن نارگیل برای جلوگیری از عفونت زخم خود استفاده کنید. استفاده از روغن نارگیل هم می‌تواند به صورت مستقیم با ماساژ روغن روی زخم انجام شود یا می‌توانید زخم را با یک پانسمان آغشته به روغن نارگیل ببندید.
بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی برای از بین بردن جای زخم و اسکار
خوب شدن سریع زخم باز
زخم باز باعث می‌شود که بافت‌های داخلی در معرض محیط خارجی قرار بگیرند. احتمالا شما بتوانید بعضی از زخم‌های باز را سریع‌تر در خانه درمان کنید. اما در صورت آسیب شدیدتر که شامل شکستگی استخوان یا خونریزی زیاد است، باید حتما به پزشک مراجعه کنید. برای خوب شدن سریع زخم باز باید به این موارد دقت کنید:
- زخم باز به راحتی می‌تواند عفونت کند. به همین دلیل باید در اولین فرصت زخم را تمیز کنید و از هر آلودگی‌ای مراقبت کنید.
- اگر زخم خون ریزی جزئی دارد باید با کمی فشار روی زخم خون را بند بیاورید و با یک باند آن را ببندید.
- یکی از عواملی که مانع از درمان سریع زخم می‌شود، تحریک زخم است. از خاراندن، مالیدن یا برخورد زخم با اجسام خارجی خودداری کنید.
- زخم باز برای درمان نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. می‌توانید با مراجعه به یک داروخانه و نشان دادن زخم بتوانید اقلامی مانند پمادهای آنتی باکتریال یا مواد ضدعفونی کننده بدون نسخه را برای زخم تهیه کنید.
- باید هر ۲۴ ساعت زخم خود را بررسی کنید. این شامل برداشتن بانداژها و بررسی علائم عفونت است. پس از آن باید زخم را ضد عفونی کنید، خشک کنید و از یک باند جدید استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: درمان انواع زخم باز و بسته
خوب شدن سریع زخم سطحی
زخم های سطحی را به راحتی می‌توان با مراقبت های خانگی سریع درمان کرد:
- زخم را تمیز نگه دارید. می‌توانید اطراف زخم را با صابون بشویید. دقت کنید صابون وارد زخم نشود.
- اگر زخم به دلیل برخورد با چوب یا زمین خوردگی یا به دلایل مشابه به وجود آمده، اجسام خارجی را با موچین خارج کنید.
- برای استفاده از موچین، حتما آن را بشویید و ضد عفونی کنید.
- برای کاهش احتمال عفونت از یک ماده ضدعفونی کننده استفاده کنید. دست‌ها را قبل از لمس زخم بشویید.
- زخم را تحریک نکنید. ممکن است یک زخم سطحی با تحریک به یک زخم بدخیم تبدیل شود.
- زخم را مرطوب نگه دارید. می‌توانید از کرم های مرطوب کننده استفاده کنید. از وازلین استفاده نکنید.
- زخم سطحی هم می‌تواند به دلایلی وخیم شود. در صورت مشاهده هر نوع تورم و التهاب یا درد به پزشک مراجعه کنید.
درمان و خوب شدن سریع زخم عمیق در خانه
زخم عمیق در اکثر مواقع نیاز به بخیه دارد. شما صرفا می‌توانید بد خیم بودن زخم را در خانه کنترل کنید و بعد در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. برای دانستن مراقبت های اولیه زخم در خانه حتما مقاله درمان انواع زخم باز و بسته؛ مراحل بهبودی و خوب شدن زخم را مطالعه کنید.
شما نمی‌توانید زخم عمیق را در خانه درمان کنید. اگر زخم شما دارای این نشانه‌ها باشد، باید برای درمان سریع زخم حتما به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی شدید زخم
- درد شدید در ناحیه زخم
- زخم در ناحیه پر مو مانند سر ایجاد شده باشد
- التهاب و قرمزی شدید در ناحیه زخم
- وارد شدن اجسام خارجی زیاد در زخم
- زخم به وسیله یک جسم خارجی آلوده یا جسم فلزی زنگ زده به وجود آمده باشد
درمان سریع زخم تازه صورت
زخم روی صورت نیاز به توجه خاصی دارد. به این دلیل که صورت بخش حساسی است و اگر از آن مراقبت نشود ممکن است به کندی درمان شود یا از خود ردی بگذارد. زخم صورت می‌تواند حتی دلایلی مانند آکنه و جوش هم داشته باشد. به همین دلیل برای درمان سریع زخم صورت باید به این نکات توجه کنید:
- به هیچ وجه نباید زخم صورت را تحریک کنید. تحریک باعث وخیم شدن زخم، کندی بهبودی و ماندن جای زخم روی صورت می‌شود.
- اگر زخم ناشی از جوش، آکنه یا تبخال روی لب است به آن دست نزدید و از کرم‌ها و پمادهای مخصوص برای ضدعفونی کردن و مرطوب کردن زخم استفاده کنید.
- اگر زخم سطحی است یا خونریزی اندکی دارد، سعی کنید با یک دستمال تمیز آن را بپوشانید و خون ریزی را بند بیاورید.
- برای لمس زخم صورت حتما دست‌های خود را بشویید و ضدعفونی کنید.
- اگر زخم در ناحیه حساس مانند چشم به وجود آمده است، حتما سعی کنید به پزشک مراجعه کنید.
- از چشم‌ها در برابر هرگونه ماده پاک کننده یا ضد عفونی کننده که ممکن است نیاز باشد روی زخم استفاده کنید، محافظت کنید.
- زخم را حتما بشویید. بریدگی یا خراش کثیفی که به طور کامل تمیز نشده باشد، می‌تواند باعث ایجاد عفونت شود.
- کبودی‌ها، تاول‌ها یا نواحی متورم ناشی از ضربه را می‌توانید با قرار دادن کیسه یخ روی آن ناحیه هر ۱ تا ۲ ساعت به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در ۲۴ ساعت اول درمان کرد. یخ را مستقیما روی پوست قرار ندهید.
جلوگیری از جای زخم:
- از دستکاری زخم خودداری کنید. زخم و پوسته‌های آن را نکنید.
- برای جلوگیری از تیرگی جای زخم، از کرم ضد آفتاب با SPF30 یا بالاتر استفاده کنید.
- از کرم های ترمیم کننده زخم مانند کرم ترمیم کننده سیکالدرم و برای درمان جای زخم از ژل سیلیکون سیکالدرم استفاده کنید. این کرم و ژل می‌توانند به کاهش ظاهر جای زخم و بهبود زخم کمک کنند.
خوب شدن سریع زخم دست
نکته مهم برای درمان سریع زخم دست، این است که شما باید دقت کنید زخم به اجسام خارجی برخورد نکند و با تکان دادن زیاد، زخم تحریک نشود. نکاتی که باید برای بهبودی زخم انجام بدهید، در این مقاله به مراتب تکرار شده که می‌توانید برای بهبود زخم دست هم آن‌ها را انجام بدهید.
نکاتی که می‌تواند برای خوب شدن سریع زخم دست به شما کمک کند عبارت است از:
- دست‌ها را با صابون و آب تمیز بشویید.
- جواهرات و اکسسوری‌ها را با دقت از دست‌ها خارج کنید.
- برای زخم‌های وخیم لباس را از تن خارج کنید و اگر زخم سطحی است آستین‌ها را کاملا به بالا تا کنید.
- برای جلوگیری از خونریزی روی زخم فشار وارد کنید یا دست را از ناحیه بازو ببندید.
- در صورت وخیم بودن و خون ریزی زیاد حتما به پزشک مراجعه کنید.
- پس از بند آمدن خونریزی، زخم را با آب تمیز بشویید.
- زخم را ضدعفونی کنید و آن را پانسمان کنید. دست را زیاد تکان ندهید و هر ۲۴ ساعت پانسمان را بررسی کنید.
