یکی از مشکلات رایج پوستی، تبدیل زخمها و خراشها به زخم عفونی است. زخمهایی که میتوانند به دلیل عدم مراقبت صحیح از زخم یا ورود باکتریها به آن ایجاد شوند. عفونت زخم اگر به موقع درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدیتری منجر شود. در این مطلب از سیکالدرم، به بررسی ۷ درمان طبیعی برای زخم عفونی و همچنین علائمی که نشان میدهند زخم شما عفونت کرده است، میپردازیم.
از کجا بفهمیم زخم عفونت کرده؟
تشخیص زخم عفونی شده بسیار مهم است، زیرا اگر عفونت درمان نشود، ممکن است به مشکلات جدیتر مانند گسترش عفونت در بدن منجر شود. در ادامه به علائم و نشانههای رایج زخم عفونت کرده اشاره میکنیم:
قرمزی بیش از حد زخم
- اگر ناحیه اطراف زخم قرمز شده و این قرمزی به مرور زمان گسترش پیدا کند، احتمالا زخم عفونی شده است.
- معمولا این قرمزی همراه با احساس گرما در محل زخم است.
تورم و التهاب
- تورم اطراف زخم یکی دیگر از نشانههای رایج عفونت است.
- اگر این تورم با گذشت زمان کاهش پیدا نکند یا بیشتر شود، نشان دهنده وجود عفونت است.
درد زیاد
- زخمها معمولا با گذشت زمان دردشان کاهش مییابد.
- اگر درد مداوم، شدیدتر یا ضربان دار باشد، میتواند نشانه عفونت باشد.
زخم چرکی
- ترشحات زرد، سبز یا قهوهای همراه با بوی ناخوشایند یکی از علائم قطعی عفونت زخم است.
- چرک معمولا نشان دهنده حضور باکتری در زخم است.
بوی بد زخم
- اگر زخم بوی نامطبوعی داشته باشد، معمولا نشانهای از فعالیت باکتریهای عفونی است.
تب و لرز
- در موارد شدید، زخم عفونی شده ممکن است باعث تب و لرز شود.
- این علامت نشان دهنده گسترش عفونت به خون یا سایر بخشهای بدن است و نیاز به درمان فوری دارد.
گرما در اطراف زخم
- اگر اطراف زخم به طور غیرعادی گرم باشد، این میتواند به دلیل التهاب ناشی از تجمع باکتری و آلودگی باشد.
- تجمع باکتری و آلودگی باعث عفونی شدن زخم میشود.
تاخیر در بهبود زخم
- زخمهای معمولی باید با گذشت زمان بهبود پیدا کنند.
- اگر زخم شما بهبود نیافته یا حتی بدتر شده است، احتمالا زخم عفونت کرده است.
خط قرمز روی پوست
- در موارد پیشرفتهتر، ممکن است خطوط قرمزی از زخم به سمت بالا یا پایین روی پوست ظاهر شود.
- این علامت نشان دهنده گسترش عفونت در سیستم لنفاوی است و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.
بیشتر بخوانید: عفونت زخم چیست؟
درمان های طبیعی زخم عفونی شده
اگر زخم شما عفونت کرده است، استفاده از درمان های خانگی و طبیعی میتواند به کاهش عفونت، تسکین درد و تسریع روند بهبود کمک کند. در ادامه به ۷ درمان خانگی عفونت زخم که میتواند موثر عمل کند، اشاره میکنیم و هرکدام را توضیح میدهیم.
دقت کنید که در صورت مشاهده علائم شدید عفونت مانند تب، چرک زیاد، یا خطوط قرمز اطراف زخم، حتما به پزشک مراجعه کنید. درمان های طبیعی برای عفونتهای خفیف مؤثرند، اما عفونتهای شدید نیاز به درمانهای تخصصی دارند.
۱. آلوئه ورا
آلوئه ورا به دلیل خواص ضد باکتریایی، ضدالتهابی و مرطوب کنندگی، یک گزینه عالی برای درمان زخم های عفونی است.
- چگونه استفاده کنیم؟
ژل تازه آلوئه ورا را مستقیما از برگ آن استخراج کنید و روی زخم بمالید. اجازه دهید ژل خشک شود و سپس آن را بشویید. این کار را روزانه ۲ تا ۳ بار تکرار کنید.
- مزایا:
آلوئه ورا به کاهش التهاب، جلوگیری از گسترش عفونت و تسریع در بازسازی سلولهای پوستی کمک میکند.
۲. عسل یک درمان طبیعی زخم عفونی
عسل خام یکی از بهترین مواد طبیعی برای درمان زخمهای عفونی است.
- چگونه استفاده کنیم؟
مقداری عسل خام (ترجیحا عسل مانوکا) را روی زخم بمالید و آن را با گاز استریل بپوشانید. هر ۱۲ ساعت یک بار پانسمان را عوض کنید.
- مزایا:
عسل به دلیل خواص ضدباکتریایی خود، از رشد باکتریها جلوگیری کرده و زخم را مرطوب نگه میدارد.
۳. روغن لوندر
روغن لوندر یک درمان طبیعی زخم عفونی است که علاوه بر خواص ضد باکتریایی، به تسکین درد و التهاب نیز کمک میکند.
- چگونه استفاده کنیم؟
چند قطره روغن لوندر را با یک روغن حامل (مانند روغن نارگیل) مخلوط کنید و روی زخم بمالید.
- مزایا:
این روغن علاوه بر کمک به بهبود زخم، باعث آرامش پوست و کاهش تحریکات ناشی از عفونت میشود.
۴. ماری گلد
ماری گلد به دلیل خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی، یکی از بهترین گیاهان برای درمان زخمهای عفونی است.
- چگونه استفاده کنیم؟
از پماد یا کرم ماری گلد استفاده کنید یا گلهای خشک شده آن را دم کنید و زخم را با محلول آن شستشو دهید.
- مزایا:
این گیاه به تسریع روند بهبود و کاهش قرمزی و التهاب زخم کمک میکند.
۵. خمیر زردچوبه برای درمان طبیعی زخم عفونی
زردچوبه به دلیل داشتن کورکومین، خاصیت ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد.
- چگونه استفاده کنیم؟
یک قاشق چای خوری زردچوبه را با کمی آب یا عسل ترکیب کنید تا خمیری شود. این خمیر را روی زخم بمالید و بعد از ۳۰ دقیقه بشویید.
- مزایا:
زردچوبه میتواند به کاهش عفونت و تسریع در بهبود زخم کمک کند.
۶. روغن درخت چای
روغن درخت چای به دلیل خواص ضدباکتریایی و ضدقارچی خود، یکی از موثرترین درمان های طبیعی برای عفونت های پوستی و زخم های عفونی است. این روغن میتواند باکتریهای مضر را از بین ببرد و از گسترش عفونت جلوگیری کند.
- چگونه استفاده کنیم؟
چند قطره روغن درخت چای را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل یا زیتون مخلوط کنید. ترکیب را به آرامی روی زخم بمالید. اجازه دهید روغن جذب شود و آن را نشویید و این کار را دو بار در روز انجام دهید تا بهبود حاصل شود.
- مزایا:
روغن درخت چای با از بین بردن باکتریها و قارچها، زخم را تمیز نگه میدارد و از ایجاد عفونتهای جدید جلوگیری میکند. همچنین به تسکین التهاب و کاهش قرمزی کمک میکند.
۷. ویتامین E موضعی
ویتامین E یکی از بهترین درمان های طبیعی زخم عفونی برای بازسازی پوست آسیب دیده و درمان جای زخم است. این ویتامین با خواص آنتی اکسیدانی قوی خود، به کاهش التهاب و بهبود بافت پوست کمک میکند.
- چگونه استفاده کنیم؟
یک کپسول ویتامین E را باز کنید و روغن داخل آن را استخراج کنید. این روغن را مستقیما روی زخم بمالید و به آرامی ماساژ دهید تا جذب شود.این کار را روزانه یک بار، ترجیحا قبل از خواب، انجام دهید.
- مزایا:
ویتامین E به ترمیم سلولهای آسیب دیده کمک کرده و روند بازسازی پوست را تسریع میکند. از ماندن جای زخم جلوگیری میکند و پوست را نرم و مرطوب نگه میدارد. خاصیت ضدالتهابی آن میتواند به کاهش قرمزی و تحریک پوست کمک کند.
- نکته مهم:
قبل از استفاده، مطمئن شوید که زخم به طور کامل تمیز شده باشد تا از ایجاد حساسیت جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: روغن ویتامین E برای درمان جای زخم
درمان زخم عفونت کرده طب سنتی
طب سنتی در بسیاری از فرهنگها راهکارهایی طبیعی و موثر برای درمان زخمهای عفونی ارائه داده است. این روشها اغلب بر پایه گیاهان دارویی و مواد طبیعی است که خاصیت ضدعفونی کننده، التیام بخش و تقویت کننده سیستم ایمنی دارند.
روشهای سنتی میتوانند به عنوان درمانهای کمکی برای زخمهای عفونی خفیف تا متوسط مفید باشند، اما در موارد شدید یا پیشرفته، درمانهای پزشکی ضروری است.
عسل طبیعی
عسل به دلیل خاصیت ضدباکتریایی و ضد التهابی قوی، یکی از مؤثرترین درمانها برای زخم های عفونی است.
- روش استفاده: مقداری عسل طبیعی را مستقیما روی زخم تمیز بمالید و با گاز استریل بپوشانید. پانسمان را هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت تعویض کنید.
- مزایا: عسل علاوه بر تسریع روند بهبود، از گسترش عفونت جلوگیری میکند.
ژل آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا به عنوان یک درمان طبیعی زخم عفونی و به دلیل خاصیت ضد التهابی و ترمیم کننده، در کاهش التهاب و بهبود زخمهای عفونی بسیار مفید است.
- روش استفاده: ژل تازه آلوئه ورا را از برگ آن استخراج کرده و مستقیما روی زخم بمالید. پس از خشک شدن، میتوانید زخم را پانسمان کنید.
- مزایا: آلوئه ورا با آبرسانی به بافتها، رشد سلولهای جدید را تحریک میکند.
زردچوبه
زردچوبه دارای کورکومین است که خاصیت ضدباکتریایی و ضدالتهابی دارد و میتواند به درمان زخم های عفونی کمک کند.
- روش استفاده: خمیری از پودر زردچوبه و آب یا عسل تهیه کنید و آن را روی زخم قرار دهید. پس از ۲۰ دقیقه، زخم را با آب ولرم بشویید.
- مزایا: زردچوبه از رشد باکتریها جلوگیری کرده و التهاب را کاهش میدهد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ درمان خانگی جای زخم
درمان های بالینی زخم عفونی شده
اگر عفونت زخم شدید باشد یا درمان خانگی عفونت زخم مؤثر نباشد، نیاز به درمانهای بالینی وجود دارد. روشهای بالینی شامل موارد زیر است. دقت کنید که عفونتها میتوانند انواع متفاوتی داشته باشند. مقاله انواع عفونت پوست و درمان آن میتواند به شما راهنمایی و اطلاعات لازم را بدهد.
- تمیز کردن و دبریدمان زخم: پزشک ممکن است زخم را تمیز کرده و بافتهای مرده را از آن جدا کند. این کار باعث تسریع در روند بهبود میشود.
- استفاده از آنتی بیوتیکها: بسته به شدت عفونت، پزشک ممکن است آنتی بیوتیکهای خوراکی یا موضعی تجویز کند. در موارد شدید، آنتی بیوتیکهای تزریقی مورد استفاده قرار میگیرند.
- پانسمان تخصصی: پانسمانهای استریل و ضدعفونی کننده برای جلوگیری از گسترش عفونت و محافظت از زخم استفاده میشوند.
- درمانهای پیشرفتهتر: در موارد شدیدتر، مانند عفونتهای عمیق یا گسترش عفونت به بافتهای اطراف، ممکن است از روشهایی مانند وکیوم تراپی یا جراحی استفاده شود.
برای زخم عفونی کی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر عفونت کنترل نشود، میتواند به عوارض جدیتری مانند گسترش عفونت به بافتهای اطراف یا حتی ورود باکتریها به جریان خون (سپسیس) منجر شود. بنابراین، تشخیص به موقع علائم عفونت شدید و مراجعه به پزشک، نقش مهمی در پیشگیری از این عوارض دارد. برخی از علائم و شرایطی که نشان دهنده شدت عفونت هستند و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند، شامل موارد زیر میشوند.
علائم عمومی:
- تب بالای ۳۸ درجه.
- لرز یا ضعف عمومی.
- حالت تهوع یا استفراغ.
علائم موضعی زخم:
- افزایش قرمزی، گرما یا تورم اطراف زخم.
- خروج چرک زیاد با بوی بد.
- گسترش خطوط قرمز روی پوست.
- درد شدید یا ضربان دار در زخم.
چرا برای زخم عفونی مراجعه به پزشک مهم است؟
تشخیص و درمان به موقع عفونت زخم میتواند از عوارض جدی مانند گانگرن (مرگ بافتی)، عفونت استخوان (استئومیلیت) یا سپسیس جلوگیری کند. پزشک ممکن است درمانهایی مانند آنتی بیوتیکهای قوی، دبریدمان زخم یا حتی جراحی را برای کنترل عفونت تجویز کند. هرگونه علائم غیرعادی را جدی بگیرید و در صورت مشاهده موارد ذکر شده، فورا به پزشک مراجعه کنید.
مراحل تمیز کردن و پانسمان زخم عفونی در خانه
تمیز کردن و پانسمان زخمهای عفونی یکی از مراحل مهم در جلوگیری از گسترش عفونت و تسریع روند بهبود است. برای انجام این کار به درستی، لازم است که مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:
- شستن دستها: قبل از هر چیزی، دستهای خود را به دقت با آب و صابون بشویید. این کار از انتقال میکروبها به زخم جلوگیری میکند.
- شستشوی زخم: برای شستشوی زخم، از آب ولرم و صابون ملایم استفاده کنید. اگر زخم خیلی عمیق یا آلوده است، میتوانید از محلولهای ضدعفونی کننده ملایم مانند سرم شستشوی نمکی استفاده کنید. از استفاده از مواد شیمیایی قوی یا الکل به دلیل آسیب به بافت زخم خودداری کنید. در آخر به آرامی خشک کنید.
- استفاده از پماد یا کرم ضدعفونی کننده: اگر پزشک شما تجویز کرده است، از یک پماد یا کرم ضدعفونی کننده برای جلوگیری از گسترش عفونت استفاده کنید. این محصولات معمولا حاوی موادی مانند نئوسپورین یا پودرهای آنتی بیوتیکی هستند.
- پوشاندن زخم با پانسمان استریل: برای جلوگیری از آلودگی بیشتر، زخم را با یک پانسمان استریل بپوشانید. پانسمان باید به اندازه کافی نرم باشد تا زخم را محافظت کند، اما نباید خیلی تنگ باشد که جریان خون را محدود کند.
- تعویض پانسمان: پانسمان را هر ۲۴ ساعت یکبار یا زمانی که خیس یا کثیف شود، تعویض کنید. قبل از تعویض پانسمان، دستهای خود را دوباره بشویید و زخم را با دقت تمیز کنید.
- مراقبتهای بعدی: در صورت مشاهده علائم عفونت مانند قرمزی شدید، درد زیاد یا ترشح چرک، فورا به پزشک مراجعه کنید.
استفاده از الکل برای درمان زخم عفونی مناسب است؟
الکل یکی از مواد ضدعفونی کننده رایج است که بسیاری از افراد برای تمیز کردن زخمها از آن استفاده میکنند. اما آیا این کار همیشه مناسب است؟
الکل میتواند به طور موقت عفونت را از بین ببرد، اما برای درمان زخمهای عفونی به ویژه زخم های عمیق یا حساس، بهتر است از محلولهای ضدعفونی کننده ملایمتر مانند سرم شستشوی نمکی یا پمادهای آنتی بیوتیکی استفاده کنید. همیشه توصیه میشود که قبل از استفاده از هرگونه ماده ضدعفونی کننده، با پزشک مشورت کنید.
مزایای استفاده از الکل برای درمان زخم عفونی شده
الکل به عنوان یک ضدعفونی کننده سریع میتواند بسیاری از باکتریها و میکروبها را از بین ببرد. در مواردی که زخم خیلی آلوده نیست و نیاز به ضدعفونی فوری دارد، الکل میتواند به طور موقت از گسترش عفونت جلوگیری کند.
معایب استفاده از الکل در درمان زخم عفونی شده
- آسیب به بافت زخم: الکل میتواند به بافتهای سالم و جدید زخم آسیب بزند و باعث تحریک بیشتر شود. این کار میتواند روند بهبود را کند کند.
- خشک شدن پوست: استفاده از الکل میتواند باعث خشکی و ترک خوردگی پوست اطراف زخم شود که ممکن است به افزایش حساسیت و التهاب منجر شود.
- احساس سوزش: بسیاری از افراد هنگام استفاده از الکل روی زخمها، احساس سوزش و درد شدید دارند که میتواند تجربه ناخوشایندی باشد.