زخم‌های باز، دروازه‌ای برای ورود باکتری‌ها و آلودگی‌ها به بدن هستند. اگر به درستی ضد عفونی نشوند، می‌توانند منجر به عفونت‌های پوستی، تأخیر در روند بهبود و حتی مشکلات جدی‌تری شوند. به همین دلیل انتخاب ضد عفونی کننده زخم مناسب اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله از سیکالدرم به بررسی ۱۰ نمونه از بهترین ضدعفونی کننده‌های زخم می‌پردازیم که هم در دسترس‌اند، هم مؤثر و ایمن برای استفاده خانگی یا پزشکی. این مواد معمولا توسط پزشکان توصیه می‌شوند و می‌توانند در جعبه کمک‌های اولیه هر خانه‌ای یافت شوند.
ضد عفونی زخم چیست؟
ضد عفونی زخم فرآیندی است که در آن آلودگی‌ها، میکروب‌ها، باکتری‌ها یا عوامل بیماری‌زا از سطح زخم پاکسازی می‌شوند. این کار با استفاده از محلول‌ها یا مواد مخصوصی انجام می‌شود که برای پوست بی‌خطر هستند اما تأثیر قوی در از بین بردن عوامل عفونت‌زا دارند. هدف از ضدعفونی زخم، پیشگیری از عفونت، تسریع روند ترمیم بافت و جلوگیری از باقی ماندن جای زخم است.
بیشتر بخوانید: درمان زخم بریدگی: جای زخم پانکچر و بریدگی
- از مواد ضد عفونی کننده زخم برای تمیز کردن زخم‌های باز، بریدگی‌ها، سوختگی‌ها و خراش‌ها استفاده می‌شود.
- این فرآیند معمولا پیش از پانسمان زخم انجام می‌گیرد.
- انواع مختلفی از محلول‌ها و ژل‌های ضدعفونی‌کننده برای مصارف خانگی یا بیمارستانی وجود دارد.
- برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها بدون نیاز به آبکشی استفاده می‌شوند.
- انتخاب نوع ماده ضدعفونی‌کننده به نوع و شدت زخم بستگی دارد.
چرا باید از ضدعفونی کننده زخم استفاده کنیم؟
استفاده از ضدعفونی کننده زخم اولین و مهم‌ترین قدم در درمان زخم است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که شست‌وشوی ساده با آب کافی است، اما واقعیت این است که آب نمی‌تواند تمام میکروب‌ها و عوامل عفونت‌زا را از بین ببرد.
بیشتر بخوانید: ۷ درمان طبیعی زخم عفونی چیست؟
دلایل اصلی استفاده از ضد عفونی کننده زخم عبارتند از:
- جلوگیری از ورود باکتری‌ها و عوامل عفونت‌زا به درون پوست.
- کاهش خطر التهاب، تورم و عفونت موضعی.
- تسریع در فرآیند بهبود و بازسازی سلول‌های پوستی.
- پیشگیری از باقی ماندن جای زخم و گوشت اضافه.
- آماده‌سازی زخم برای پانسمان مناسب و موثر.
۱۰ تا از بهترین ضد عفونی کننده ها برای زخم های باز
برای ضد عفونی زخم‌های باز، انتخاب یک ماده مؤثر و ایمن بسیار اهمیت دارد. برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها سریع عمل می‌کنند، برخی خاصیت ضدباکتریایی قوی دارند و برخی مناسب زخم‌های حساس‌ترند. در این بخش، ۱۰ مورد از بهترین ضدعفونی کننده‌های زخم را معرفی می‌کنیم که هم در شرایط خانگی کاربرد دارند و هم در موقعیت‌های پزشکی توصیه می‌شوند.
۱. پراکسید هیدروژن (۳%)
پراکسید هیدروژن یکی از رایج‌ترین و در دسترس‌ترین مواد برای ضد عفونی کننده زخم است. این محلول بی‌رنگ با ایجاد کف هنگام تماس با بافت، به پاکسازی زخم از باکتری‌ها و ذرات خارجی کمک می‌کند.
- مناسب برای زخم‌های سطحی، بریدگی‌ها و خراش‌ها.
- خاصیت ضدباکتریایی قوی و از بین‌برنده سلول‌های مرده دارد.
- در استفاده بیش از حد می‌تواند به بافت سالم آسیب برساند، پس بهتر است با احتیاط استفاده شود.
- نیاز به شست‌وشوی زخم بعد از استفاده دارد.
- برای زخم‌های عمیق یا سوختگی‌های شدید توصیه نمی‌شود.
۲. محلول ید – پوویدون آیوداین (Povidone-Iodine)
محلول ید یا پوویدون آیوداین یکی از مؤثرترین و قوی‌ترین مواد برای ضدعفونی زخم است. این محلول با طیف گسترده‌ای از فعالیت ضدباکتری، ضدویروس و ضدقارچ، انتخابی حرفه‌ای برای تمیز کردن زخم‌های باز به حساب می‌آید.
- مناسب برای زخم‌های مزمن، زخم‌های جراحی و سوختگی‌ها.
- به دلیل رنگ قهوه‌ای آن، به راحتی دیده می‌شود و پوشش خوبی روی زخم ایجاد می‌کند.
- برخلاف ید خالص، سوزش کمی دارد و برای پوست ایمن‌تر است.
- پس از استفاده، معمولا نیاز به آبکشی ندارد.
- در افرادی که حساسیت به ید دارند نباید استفاده شود.
۳. کلرهگزیدین (Hibiclens)
کلرهگزیدین یکی از قوی‌ترین و ایمن‌ترین ضدعفونی کننده‌های زخم است که هم در مصارف خانگی و هم در محیط‌های بیمارستانی استفاده می‌شود. این محلول با خاصیت ضدباکتری، ضدویروس و ضدقارچ، انتخاب مناسبی برای ضد عفونی زخم‌های باز و حساس است.
- اثر ماندگار روی پوست دارد و حتی پس از شست‌وشو تا چند ساعت فعال باقی می‌ماند.
- مناسب برای قبل از عمل جراحی، زخم‌های مزمن یا زخم بستر.
- برخلاف الکل، باعث سوزش نمی‌شود و برای پوست‌های حساس قابل تحمل‌تر است.
- برای نواحی اطراف چشم و گوش نباید استفاده شود.
- در صورت تماس با زخم‌های بسیار عمیق یا سوراخ شده باید با احتیاط مصرف شود.
۴. الکل (ایزوپروپیل یا اتیل الکل)
الکل‌ها از جمله ضدعفونی‌کننده‌های سریع‌الاثر هستند که در بسیاری از خانه‌ها و مراکز درمانی یافت می‌شوند. با وجود اثربخشی بالا، استفاده از الکل برای ضد عفونی زخم نیازمند احتیاط است.
- سریعا باکتری‌ها و ویروس‌ها را نابود می‌کند.
- در زخم‌های سطحی کوچک ممکن است کاربرد داشته باشد.
- باعث سوزش شدید روی زخم باز می‌شود و ممکن است بافت سالم را نیز تحریک کند.
- بهتر است برای تمیز کردن اطراف زخم، نه خود زخم استفاده شود.
- برای کودکان یا زخم‌های حساس توصیه نمی‌شود.
۵. محلول نمک
محلول نمک استریل یا «سالین» یکی از ایمن‌ترین و ملایم‌ترین گزینه‌ها برای شست‌وشوی زخم است. این محلول اگرچه خاصیت میکروب‌کشی شدید ندارد، اما برای پاکسازی زخم از آلودگی‌ها و ذرات خارجی بسیار مفید است.
- مناسب برای زخم‌های باز، سوختگی‌ها و زخم‌های پوستی کودکان.
- از التهاب و تحریک پوست جلوگیری می‌کند.
- برای شست‌وشوی روزانه زخم پیش از استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های قوی‌تر مناسب است.
- در درمان زخم های مزمن یا عمیق به عنوان پاک کننده اولیه استفاده می‌شود.
- برای پانسمان مرطوب و درمان زخم بستر نیز کاربرد دارد.
۶. بنزالکونیوم کلرید
بنزالکونیوم کلرید یک ماده ضدعفونی‌کننده با پایه آمونیوم چهارظرفیتی است که در بسیاری از محصولات ضد عفونی زخم بدون الکل به کار می‌رود. این ترکیب در دستمال‌های پاک کننده، محلول‌های موضعی و حتی اسپری‌های مخصوص زخم یافت می‌شود.
- خاصیت ضدباکتری ملایم دارد و برای پوست‌های حساس مناسب است.
- بدون الکل است، بنابراین باعث سوزش و خشکی نمی‌شود.
- اغلب در ضدعفونی‌کننده‌های کودک و محصولات بدون نسخه استفاده می‌شود.
- نباید وارد زخم‌های عمیق یا چشم شود.
- برای زخم‌های سطحی، خراش‌ها و بریدگی‌های کوچک توصیه می‌شود.
۷. سولفادیازین نقره (سیلوادن)
سولفادیازین نقره یا «سیلوادن» یکی از مؤثرترین داروها برای پیشگیری از عفونت در سوختگی‌های شدید و زخم‌های گسترده است. این ترکیب خاصیت ضدباکتریایی قوی دارد و با آزادسازی یون نقره، محیط زخم را ضدعفونی می‌کند.
- عمدتا در زخم‌های سوختگی درجه دو و سه استفاده می‌شود.
- به کاهش درد، التهاب و رشد باکتری‌ها کمک می‌کند.
- معمولا به صورت پماد ضخیم بر روی زخم قرار داده می‌شود.
- برای استفاده در زخم‌های بسیار سطحی یا بریدگی‌های معمولی توصیه نمی‌شود.
- ممکن است در برخی افراد ایجاد حساسیت کند؛ مصرف باید زیر نظر پزشک باشد.
۸. نئوسپورین (پماد آنتی بیوتیک سه گانه)
نئوسپورین یک پماد ترکیبی از سه آنتی بیوتیک (نئومایسین، پلی میکسین B و باسیتراسین) است که به طور خاص برای پیشگیری از عفونت در زخم‌های کوچک و بریدگی‌ها طراحی شده. این پماد، هم ضد عفونی زخم انجام می‌دهد و باعث درمان سریع زخم می‌شود.
- برای زخم‌های سطحی، بریدگی‌ها، خراش‌ها و گزش‌ها ایده‌آل است.
- استفاده روزانه آن به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
- برای زخم‌های باز بعد از شست‌وشو با محلول نمک یا آب استریل توصیه می‌شود.
- بهتر است با یک لایه نازک استفاده شود و با پانسمان مخصوص زخم پوشانده شود.
- در برخی موارد ممکن است واکنش آلرژیک به یکی از ترکیبات ایجاد شود.
۹. محلول بتادین
بتادین در واقع برند تجاری محلول پوویدون آیوداین است که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، اما در اینجا از نسخه آماده مصرف آن صحبت می‌کنیم. محلول بتادین به طور گسترده برای ضد عفونی زخم‌های باز، زخم های جراحی و حتی بخیه‌ها استفاده می‌شود و در داروخانه‌ها به‌راحتی در دسترس است.
- خاصیت ضدباکتری، ضدویروس و ضدقارچ دارد.
- در مقایسه با ید خالص، کمتر باعث سوزش می‌شود و ایمن‌تر است.
- برای زخم‌های عمیق، سطحی و حتی زخم‌های سوختگی مناسب است.
- معمولا پس از استعمال نیاز به شستشو ندارد، مگر در موارد خاص.
- استفاده مداوم و بیش‌ازحد ممکن است باعث خشک شدن پوست اطراف زخم شود.
۱۰. روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از گزینه‌های طبیعی و محبوب برای ضدعفونی زخم‌های سطحی و خراش‌های کوچک است. این روغن دارای خواص آنتی باکتریال و ضدالتهابی است، اما باید با احتیاط استفاده شود.
بیشتر بخوانید: بهترین روغن های گیاهی برای درمان جای زخم
- تنها به صورت رقیق شده (در روغن حامل) روی پوست استفاده شود.
- برای زخم‌های کوچک، گزش‌ها یا آکنه مناسب است، نه زخم‌های عمیق یا سوختگی.
- ممکن است در افراد حساس ایجاد التهاب یا آلرژی کند.
- نباید وارد بافت باز یا خونریزی دهنده شود.
- استفاده از آن به عنوان مکمل مراقبت از زخم طبیعی در کنار ضدعفونی‌کننده‌های اصلی ممکن است مفید باشد.
نکات ضد عفونی کردن زخم
ضد عفونی زخم یک فرآیند مهم و حیاتی است که به درستی انجام دادن آن، از عفونت، درد و مشکلات بعدی جلوگیری می‌کند. بی‌توجهی یا اشتباه در این فرآیند می‌تواند روند درمان را مختل کرده یا حتی باعث بدتر شدن زخم شود. در این بخش نکات مهمی که هنگام استفاده از ضدعفونی کننده زخم باید رعایت شود را مرور می‌کنیم:
- پیش از هر کاری دست‌ها را با آب و صابون بشویید یا با محلول الکلی ضدعفونی کنید.
- زخم را ابتدا با آب استریل یا محلول نمکی تمیز کنید تا ذرات خارجی و خون پاک شود.
- از ضدعفونی‌کننده مناسب با نوع زخم (سطحی، عمیق، سوختگی) استفاده کنید.
- مواد بسیار قوی مانند الکل یا پراکسید را با احتیاط و در موارد خاص به کار ببرید.
- پس از ضدعفونی، زخم را خشک کرده و در صورت نیاز پانسمان تمیز و قابل تنفس قرار دهید.
- از تماس مستقیم دست یا اشیاء غیراستریل با سطح زخم خودداری کنید.
- اگر زخم پس از چند روز بدتر شد یا علائم عفونت ظاهر شد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
آیا استفاده از ضد عفونی کننده ها روی زخم های باز بی خطر است؟
استفاده از ضد عفونی کننده‌ها برای زخم‌های باز در بسیاری از موارد نه تنها بی‌خطر است، بلکه ضروری است. ضدعفونی‌کردن اولین و مهم‌ترین مرحله برای جلوگیری از عفونت، بوی بد زخم و روند کند بهبود است. اما انتخاب نوع ضدعفونی‌کننده، دوز و روش استفاده، باید با دقت و آگاهی انجام شود.
- بسیاری از ضدعفونی کننده‌های زخم مانند محلول نمک، کلرهگزیدین و بتادین برای استفاده مستقیم روی زخم باز طراحی شده‌اند.
- استفاده مداوم از برخی مواد مانند پراکسید هیدروژن یا الکل ممکن است بافت سالم را تحریک کرده یا روند ترمیم را کند کند.
- روغن‌های گیاهی مثل روغن درخت چای باید حتما به صورت رقیق شده مصرف شوند و هرگز روی زخم‌های عمیق یا تازه استفاده نشوند.
- افراد با پوست حساس، آلرژی یا بیماری‌های پوستی خاص باید پیش از مصرف ضدعفونی‌کننده با پزشک مشورت کنند.
- در کودکان، سالمندان یا بیماران دارای بیماری‌های مزمن، انتخاب ماده ضدعفونی‌کننده باید با احتیاط بیشتری انجام شود.
مواردی که نباید از ضد عفونی کننده زخم استفاده کرد
با وجود مزایای زیاد ضدعفونی‌کننده‌ها، در برخی موارد استفاده نادرست آن‌ها می‌تواند باعث آسیب یا حتی عفونت بیشتر شود. دانستن موقعیت‌هایی که ضد عفونی زخم با این مواد توصیه نمی‌شود، بسیار مهم است.
- در زخم‌هایی که خیلی عمیق هستند یا خونریزی شدید دارند؛ باید ابتدا تحت نظر پزشک بررسی و شست‌وشو شوند.
- اگر جسم خارجی در زخم باقی مانده باشد (مثلا تکه شیشه یا فلز)، ضدعفونی کردن بدون خارج کردن آن خطرناک است.
- در زخم‌هایی که علائم عفونت پیشرفته دارند (بوی بد، ترشح چرکی، تب)، فقط ضدعفونی کافی نیست و باید درمان پزشکی انجام شود.
- استفاده مداوم از مواد قوی مانند الکل یا پراکسید هیدروژن ممکن است سلول‌های سالم را از بین ببرد و التیام را کند کند.
- در صورت حساسیت پوستی یا آلرژی به ترکیبات خاص مانند ید، نباید از آن‌ها استفاده کرد؛ جایگزین‌های ایمن‌تری در دسترس هستند.
نکته کلیدی: ضدعفونی کردن باید همراه با تشخیص درست از نوع زخم، وضعیت عمومی بدن و شرایط بهداشتی انجام شود.
بهترین ضد عفونی کننده های بدون نسخه برای زخم های باز کدامند؟
در داروخانه‌ها، گزینه‌های فراوانی برای ضدعفونی کننده زخم بدون نسخه وجود دارد که می‌توان آن‌ها را از داروخانه‌ها تهیه کرد. این محصولات برای زخم‌های سطحی، بریدگی‌ها، خراش‌ها و حتی گزش حشرات قابل استفاده هستند.
- محلول بتادین (پوویدون آیوداین): یکی از رایج‌ترین ضدعفونی‌کننده‌های بدون نسخه برای زخم‌های باز، با طیف وسیع ضد میکروبی.
- کلرهگزیدین (Hibiclens): گزینه‌ای مناسب برای پوست‌های حساس با اثر طولانی مدت و غیرسوزاننده.
- نئوسپورین: پماد آنتی بیوتیکی ترکیبی که علاوه بر ضدعفونی کردن، به ترمیم سریع زخم نیز کمک می‌کند.
- محلول نمک استریل (سالین): ایمن‌ترین گزینه برای شست‌وشوی اولیه زخم‌های باز و قابل استفاده برای همه سنین.
- پمادهای گیاهی دارای عصاره آلوئه ورا یا درخت چای (رقیق شده): مناسب برای خراش‌های سطحی و پوست‌های خشک، اگر با احتیاط مصرف شوند.
یادآوری: همیشه پیش از مصرف این مواد روی زخم، برچسب محصول را با دقت بخوانید و در صورت تردید، از داروساز یا پزشک مشورت بگیرید.
سریع ترین راه برای تمیز کردن و ضد عفونی زخم باز چیست؟
سریع‌ترین و ایمن‌ترین روش برای ضد عفونی زخم باز، شست‌وشوی اولیه با آب سرد تمیز یا محلول نمک استریل (سالین) است. این کار باعث پاک شدن خاک، باکتری‌ها و آلودگی‌های سطحی می‌شود و از عفونت جلوگیری می‌کند. پس از آن می‌توان از یک ضدعفونی کننده زخم مانند بتادین یا کلرهگزیدین استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: انواع عفونت پوست و علائم عفونت زخم و درمان آن
در صورت نبود محلول استریل، آب جوشیده سرد شده یا آب بطری شده نیز می‌تواند به طور موقت مورد استفاده قرار گیرد. در شرایط خاص، استفاده از دستمال‌های ضدعفونی‌کننده آماده یا اسپری‌های بدون الکل نیز کمک‌کننده است، به ویژه اگر در خارج از منزل باشید.
انواع ضد عفونی کننده زخم خانگی
برخی مواد طبیعی یا در دسترس خانگی می‌توانند به عنوان ضد عفونی کننده زخم خانگی در شرایط خاص به کار روند. البته این گزینه‌ها بیشتر برای زخم‌های سطحی، خراش‌ها یا گزش‌های جزئی مناسب هستند و نباید جایگزین کامل ضدعفونی‌کننده‌های دارویی شوند.
- آب نمک رقیق (سالین خانگی): ترکیب نصف قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب جوشیده سرد شده، ساده‌ترین محلول برای شست‌وشوی زخم است.
- عسل طبیعی (به ویژه عسل مانوکا): دارای خواص آنتی باکتریال طبیعی است و می‌تواند به بهبود زخم‌های سطحی کمک کند.
- روغن درخت چای (به صورت رقیق شده): ضدباکتری و ضدالتهاب است، اما باید حتما با روغن حامل رقیق شده و روی زخم‌های کوچک استفاده شود.
- ژل آلوئه ورا خالص: خنک کننده، مرطوب کننده و تسکین دهنده پوست است و برای سوختگی‌های جزئی و خراش‌ها مناسب است.
- سرکه سیب رقیق شده: در برخی منابع به خاصیت ضدعفونی کنندگی آن اشاره شده، اما می‌تواند باعث سوزش شود و برای زخم‌های باز توصیه نمی‌شود.
یادآوری مهم: این ترکیبات برای زخم‌های سطحی و در مواقع اضطراری قابل استفاده‌اند؛ در زخم‌های عمیق، عفونی یا دارای خونریزی نباید به تنهایی استفاده شوند و حتما نیاز به بررسی تخصصی دارند.
سوالات متداول درباره ضدعفونی زخم
در این بخش، به پرتکرارترین سوالات کاربران درباره ضد عفونی زخم پاسخ می‌دهیم تا ابهاماتی که هنگام مراقبت از زخم‌ها وجود دارد برطرف شود. این اطلاعات می‌توانند برای والدین، مراقبان سالمندان، یا هر فردی که با زخم باز مواجه می‌شود بسیار مفید باشند.
بیشتر بخوانید: درمان انواع زخم باز و بسته؛ درمان زخم + مراحل بهبود زخم
بهترین داروی ضد عفونی کننده زخم چیست؟
بهترین ضد عفونی کننده زخم بستگی به نوع زخم، وضعیت بیمار و هدف استفاده دارد. برای شست‌وشوی اولیه، محلول نمک استریل یا آب جوشیده سرد شده ایمن‌ترین گزینه است. برای ضدعفونی‌کردن زخم‌های سطحی و روزمره، بتادین یا کلرهگزیدین عملکرد مؤثری دارد. نئوسپورین نیز یک گزینه عالی برای ترکیب ضدعفونی و آنتی بیوتیک است، به ویژه برای بریدگی‌های کوچک و خراش‌ها.
در زخم‌های سوختگی یا عمیق، سولفادیازین نقره گزینه بهتری است که معمولا با تجویز پزشک استفاده می‌شود. همچنین برای کودکانی که پوست حساسی دارند، ضدعفونی‌کننده‌های بدون الکل و ملایم‌تر مانند بنزالکونیوم کلرید پیشنهاد می‌شود.
از ضد عفونی کننده زخم برای کودکان و نوزادان استفاده می‌شود؟
بله، اما با احتیاط بیشتر. پوست نوزادان و کودکان بسیار حساس‌تر از بزرگسالان است و نباید از ضدعفونی‌کننده‌های قوی مانند الکل یا پراکسید هیدروژن برای آن‌ها استفاده کرد. محلول نمک استریل، آب جوشیده سرد شده و کلرهگزیدین رقیق شده از گزینه‌های ایمن‌تر هستند. همچنین، بهتر است همیشه پیش از استفاده از هر نوع ضد عفونی کننده زخم برای نوزاد، با پزشک یا داروساز مشورت شود.
چه علائمی نشان دهنده عفونی بودن زخم است؟
اگر زخم پس از چند روز نه تنها بهتر نمی‌شود بلکه وضعیتش بدتر می‌شود، احتمال عفونت وجود دارد. علائم عفونت شامل قرمزی بیش از حد اطراف زخم، ورم، احساس گرما در محل زخم، ترشح چرکی یا بدبو، درد مداوم، و گاهی تب است. در صورت مشاهده این علائم، تنها ضدعفونی زخم کافی نیست و باید به پزشک مراجعه شود تا درمان دارویی یا مداخله پزشکی انجام گیرد.
آیا بعد از استفاده از ضد عفونی کننده باید روی زخم را پوشاند؟
بله، در بیشتر موارد توصیه می‌شود که پس از تمیز کردن و ضد عفونی زخم، روی آن با گاز استریل یا پانسمان مناسب پوشانده شود. این کار از ورود آلودگی‌های جدید جلوگیری می‌کند، رطوبت مناسب برای ترمیم را حفظ می‌کند و مانع تحریک توسط لباس یا تماس مستقیم می‌شود. البته در زخم‌های سطحی یا در محیط‌های بسیار تمیز، گاهی باز گذاشتن زخم نیز به عنوان گزینه‌ای مجاز در نظر گرفته می‌شود.
هر چند وقت یکبار باید روی زخم ضد عفونی کننده استفاده کرد؟
در اغلب موارد، تمیز کردن و ضدعفونی کردن زخم یک بار در روز کافی است. اگر زخم در معرض آلودگی، تعریق زیاد، یا آب قرار بگیرد (مثلا پس از حمام یا تعویض پانسمان)، نیاز به تکرار ضدعفونی وجود دارد. استفاده بیش‌ازحد از ضدعفونی‌کننده‌ها، به ویژه انواع قوی، می‌تواند به بافت سالم آسیب بزند و روند ترمیم را کند کند. بهتر است طبق دستور پزشک یا با توجه به شرایط زخم تصمیم‌گیری شود.
