بعضی از زخمها زندگی روزمره ما را تشکیل میدهند. خراشیدگی یا خراش پوست از این نوع زخمها است که میتواند در حین بازی کردن، ورزش کردن یا تمیز کردن خانه به وجود بیایند. این زخمها میتوانند بسیار سطحی و گاهی هم خراشدگی عمیق باشند. در این مقاله از سیکالدرم میخواهیم راه های درمان خراش، انواع آن و روشهای پیشگیری را به شما معرفی کنیم.
ساییدگی یا خراشیدگی پوست چیست؟
ساییدگی یا خراشیدگی پوست به انگلیسی Abrasion نوعی آسیب سطحی به پوست است که در نتیجه تماس با یک سطح زبر یا سخت ایجاد میشود. در این نوع آسیب، لایههای بیرونی پوست (اپیدرم) دچار خراشیدگی میشوند، اما معمولا آسیب عمیقی به لایههای داخلی پوست وارد نمیشود. این خراشها ممکن است با درد، سوزش و در برخی موارد خونریزی همراه باشند. ساییدگیها آسیبهای بسیار شایعی هستند. این سایشها بیشتر در موارد زیر رخ میدهند.
- آرنجها
- زانوها
- ساق پا
- مچ پا
- اندام فوقانی
فرق خراش پوست و بریدگی و پارگی
خراشیدگی پوست با بریدگی (Cut) و پارگی (Laceration) تفاوتهای مهمی دارد. این تفاوتها را میتوانیم در سه دستهبندی اصلی یعنی عمق زخم، ظاهر و علت به وجود آمدن آن قرار بدهیم. فرق این سه نوع زخم بسته به این سه دلیل است.
خراش پوستی یا ساییدگی پوست
- عمق: معمولا سطحی است و تنها لایههای بالایی پوست (اپیدرم) را درگیر میکند.
- ظاهر: پوست ممکن است قرمز، ملتهب و در برخی موارد با نقاط ریز خونریزی دیده شود.
- علت: بیشتر در اثر اصطکاک با سطح زبر مانند زمین یا دیوار ایجاد میشود.
بریدگی
- عمق: میتواند سطحی یا عمیق باشد و حتی به بافتهای زیرین پوست (درم و هایپودرم) آسیب برساند.
- ظاهر: لبههای پوست معمولا تمیز و مستقیم هستند و خونریزی به وضوح دیده میشود.
- علت: معمولا در اثر برخورد با اشیاء تیز مانند چاقو یا شیشه ایجاد میشود.
پارگی
- عمق: معمولا عمیقتر از خراشیدگی است و ممکن است به بافتهای عمیقتر مانند عضلات و رگها نیز آسیب برساند.
- ظاهر: لبههای پوست ناصاف و نامنظم هستند و ممکن است همراه با خونریزی شدید باشد.
- علت: در اثر نیروهای قویتر و اشیاء غیرتیز که پوست را میکشند و پاره میکنند، مانند تصادفات یا برخورد با اشیاء سنگین ایجاد میشود.
عوامل و علت خراش روی پوست
دیدیم که یکی از معیارهای اصلی شناخت تفاوت بین زخمها علت و عوامل به وجود آمدن آن است. همین طور شناخت کامل از علت بوجود آمدن خراش روی پوست به ما کمک میکند تا درمان مناسبتری برای آن انتخاب کنیم. خراشیدگیهای پوست معمولا در نتیجه یکی از عوامل زیر به وجود میآید.
- اصطکاک: حرکت مداوم پوست روی یک سطح سخت و زبر، مانند افتادن روی زمین آسفالتی یا کشیده شدن پوست روی دیوار.
- سقوط: هنگام افتادن از ارتفاع کم یا بر روی سطوح خشن، مانند زمین ورزش، ممکن است پوست دچار خراشیدگی شود.
- حوادث ورزشی: فعالیتهای ورزشی مانند فوتبال، دوچرخه سواری یا اسکیت بردینگ که در آنها احتمال افتادن یا برخورد با زمین وجود دارد.
- بازیهای کودکان: کودکان معمولا در بازیهای خود در معرض افتادن و خراشیدگی قرار دارند، به خصوص وقتی که در فضای باز بازی میکنند.
- حوادث کار: در محیطهای کاری مانند ساختمان سازی یا صنایع، کارگران ممکن است در اثر تماس با سطوح خشن یا ابزارآلات دچار خراشیدگی شوند.
- خشکی شدید پوست: افرادی که پوست بسیار خشکی دارند، ممکن است در اثر خارش و مالش مداوم پوست خود، دچار خراشیدگی شوند.
- لباسهای نامناسب: پوشیدن لباسهای خیلی تنگ یا لباسهایی که از مواد زبر ساخته شدهاند، میتواند به اصطکاک مداوم و در نهایت خراشیدگی پوست منجر شود، به خصوص در نواحی مانند گردن، زیر بغل و رانها.
- آرایش و زیبایی: استفاده نادرست از ابزارهای آرایشی مانند ریش تراشها، دستگاههای پاکسازی پوست، و یا حتی ناخنهای تیز ممکن است به خراشیدگی پوست منجر شود.
انواع خراشیدگی پوست
خراشها میتوانند بسته به عوامل ایجاد کننده از خفیف تا شدید متغیر باشند. اما به طور کلی اکثر آنها خراش سطحی هستند و به راحتی در خانه درمان میشوند. با این حال، برخی از این زخمها یعنی خراشیدگی عمیق، ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشند. میتوانیم این زخمها را بر اساس شدت آسیب به لایههای پوست به سه درجه تقسیم کنیم.
خراشیدگی پوست درجه یک
خراشیدگی پوست درجه یک شامل آسیب سطحی به لایه بالایی پوست (اپیدرم) است. این نوع خراشیدگی معمولا قرمزی و سوزش کمی به همراه دارد و ممکن است با نقاط ریز خونریزی همراه باشد. خراش پوست درجه یک شبیه به یک زخم پوستی سطحی است که معمولا بدون نیاز به درمان خاصی بهبود مییابند و عوارضی مانند جای زخم را به جا نمیگذارند.
- افتادن روی چمن: اگر روی چمن بیفتید، ممکن است پوستتان کمی خراشیده شود و قرمز شود، اما این خراشیدگی معمولا سطحی و بی خطر است.
- خراش با ناخن: گاهی اوقات وقتی با ناخن خود روی پوستتان خراش میاندازید، فقط لایه بالایی پوست آسیب میبیند و بعد از مدت کوتاهی بهبود مییابد.
- اصطکاک لباس: پوشیدن لباسهای زبر یا خیلی تنگ ممکن است باعث خراشیدگی سطحی پوست در ناحیههایی مانند گردن یا زیر بغل شود.
خراشیدگی پوست درجه دو
خراشیدگی پوست درجه دو به آسیبهایی گفته میشود که به عمق بیشتری از پوست نفوذ میکنند و علاوه بر اپیدرم، لایه میانی پوست (درم) را نیز درگیر میکنند. این نوع خراشیدگی ممکن است با درد بیشتر، تورم و خونریزی همراه باشد و به مراقبت و تمیز کردن مناسب نیاز دارد تا از عفونت جلوگیری شود. بهبودی ممکن است طولانیتر باشد و در برخی موارد، جای زخم یا تغییر رنگ پوست باقی بماند.
- افتادن روی آسفالت: وقتی در حال دویدن یا دوچرخه سواری هستید و به زمین آسفالت میافتید، ممکن است پوست زانوها یا آرنجهایتان خراشیده شود و به لایه میانی پوست آسیب برساند.
- خراشیدگی در حین ورزش: ورزشهایی مانند فوتبال یا بسکتبال که احتمال افتادن روی سطوح سخت وجود دارد، میتوانند باعث خراشیدگی درجه دو شوند، به ویژه در مناطقی که با سطح زمین برخورد میکنند.
- گاز گرفتن توسط حیوان: اگر یک حیوان خانگی مانند گربه یا سگ شما را خراش دهد، این خراشیدگی ممکن است به لایههای عمیقتر پوست نفوذ کند و نیاز به مراقبت بیشتری داشته باشد.
خراشیدگی پوست درجه سه
خراشیدگی پوست درجه سه شدیدترین نوع است که به لایههای عمیقتر پوست نفوذ میکند و ممکن است به بافتهای زیرین مانند عضلات یا حتی استخوانها آسیب برساند. این نوع خراشیدگی عمیق معمولا با خونریزی شدید، درد شدید و خطر بالای عفونت همراه است و به درمان پزشکی فوری نیاز دارد. در این موارد، ممکن است نیاز به بخیه، استفاده از آنتی بیوتیکها، و مراقبتهای ویژه باشد تا از عوارض جدی جلوگیری شود.
- تصادف با دوچرخه یا موتور: در تصادفات شدید، ممکن است پوست به شدت خراشیده شود و به لایههای عمیقتر مانند عضلات آسیب برساند، که نیاز به درمان فوری دارد.
- حادثه صنعتی: در محیطهای کاری، برخورد با ماشین آلات سنگین یا ابزارهای تیز میتواند منجر به خراشیدگیهای عمیق و گسترده شود که ممکن است نیاز به بخیه و مراقبت پزشکی داشته باشد.
- سقوط از ارتفاع: اگر فردی از ارتفاع قابل توجهی بیفتد و روی سطوح زبر مانند بتن یا سنگ برخورد کند، ممکن است خراشیدگیهای شدیدی به پوست وارد شود که به لایههای عمیقتر نفوذ کرده و باعث آسیبهای جدی شود.
پیشگیری از ایجاد زخم، خراش و ساییدگی پوست
زخمها معمولا بسیار اتفاقی و دور از انتظار رخ میدهند. اما همیشه میتوانیم با پیشگیری از بعضی مسائل از ایجاد زخمها جلوگیری کنیم یا باعث کاهش آسیب و شدت آنها شویم. برای پیشگیری از ایجاد زخم و خراشیدگیهای پوستی، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید.
- استفاده از تجهیزات ایمنی: در هنگام انجام فعالیتهای پرخطر مانند ورزشهای سرعتی یا کار با ابزارهای خطرآفرین، استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب مانند محافظ های زانو و آرنج از ضروریات است. استفاده از کفشهای محکم، لباسهای محافظ و عینک مهم است.
- پوشیدن لباسهای مناسب: از لباسهای راحت و مناسب استفاده کنید که از پوست شما در برابر اصطکاک و آسیب محافظت کنند. در فصلهای گرم لباسهای زبر و چسبان باعث ایجاد خراشیدگی، سوزش و التهاب پوست میشوند.
- مراقبت از پوست: از محصولات مراقبت از پوست مانند کرم های مرطوب کننده و ضد آفتاب استفاده کنید تا پوست نرم و محافظت شده بماند. یکی از دلایل شایع خراشیدگی پوست، خشکی پوست است که با هر اططکاک سطحی زخمی میشود.
- احتیاط در فعالیتهای روزانه: هنگام انجام فعالیتهایی که ممکن است منجر به خراشیدگی شوند، مانند باغبانی یا کار با مواد خشن یا جابهجا کردن اثاثیه احتیاط کنید و از دستکشهای محافظ استفاده کنید.
- مراقبت از حیوانات خانگی: از حیوانات خانگی خود با احتیاط مراقبت کنید و از خراشیدگیهای احتمالی ناشی از پنجههای آنها جلوگیری کنید. این خراشها میتوانند عفونی شوند و باعث اختلالهای جدی برای سلامت عمومی بدن شوند.
درمان سوزش خراشیدگی پوست
سوزش ناشی از ساییدگی پوست به طور معمول به دلیل تحریک و آسیب به لایههای بالایی پوست (اپیدرم) ایجاد میشود. این سوزش ممکن است با قرمزی، درد و التهاب همراه باشد. برای درمان سوزش ناشی از خراشیدگی پوست، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید تا احساس راحتی و تسکین حاصل شود.
- آب و صابون: با آب ولرم و صابون ملایم (غیرمعطر) زخم را شستشو دهید تا آلودگیها و ذرات خارجی پاک شوند. این کار به کاهش سوزش و خطر عفونت کمک میکند.
- کمپرس سرد: یک پارچه تمیز را با آب سرد مرطوب کرده و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بر روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. این کار میتواند به کاهش التهاب و سوزش کمک کند.
- کرمهای ضدالتهاب: استفاده از کرمهای حاوی هیدروکورتیزون (در صورت عدم حساسیت به آن) میتواند به کاهش التهاب و سوزش کمک کند. این کرمها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک استفاده شوند.
- کرم های مرطوب کننده: استفاده از کرمهای غیرمعطر و ملایم (مانند وازلین یا کرمهای حاوی آلوئه ورا) میتواند به تسکین خشکی و سوزش پوست کمک کند.
- آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و تسکین دهندهاش، میتواند به کاهش سوزش و التهاب کمک کند. این ژل را به ناحیه آسیب دیده بمالید.
درمان فوری خراشیدگی پوست صورت
خراشیدگی پوست صورت معمولا به دلایل مختلفی ایجاد میشود. اگر خراشیدگی عمیق و شدید بود حتی باید به پزشک مراجعه کنید. اما اگر خراش سطحی بود میتواید برای درمان فوری خراشیدگی پوست صورت، مراحل زیر را دنبال کنید.
- تمیز کردن زخم: با آب ولرم و صابون ملایم پوست را به آرامی شستشو دهید تا آلودگیها و ذرات خارجی از زخم پاک شوند. از یک ضدعفونیکننده ملایم (مانند بتادین یا کلرهگزیدین) برای جلوگیری از عفونت استفاده کنید.
- خشک کردن: با استفاده از یک حوله تمیز و نرم، به آرامی ناحیه آسیب دیده را خشک کنید.
- پوشاندن زخم: از یک بانداژ یا چسب زخم استریل برای پوشاندن خراشیدگی استفاده کنید. این کار به محافظت از زخم در برابر آلودگی و اصطکاک کمک میکند.
- استفاده از کرم مرطوب کننده: استفاده از کرمهای مرطوب کننده غیرمعطر میتواند به تسکین سوزش و خشکی کمک کند. اگر زخم کوچک است، ممکن است نیازی به استفاده از این کرم نباشد.
- پرهیز از تحریک: از مالیدن یا خاراندن زخم خودداری کنید و از محصولات آرایشی یا درمانی که ممکن است پوست را تحریک کنند، دوری کنید.
خوب شدن سریع زخم باز
زخم باز به زخمهایی گفته میشود که در آنها سطح پوست از بین رفته و به لایههای زیرین پوست (درم) آسیب رسیده است. در مقاله درمان انواع زخم باز و بسته به طور کامل روشهای درمانی سریع این نوع زخم را توضیح دادهایم. خراشدگی نوعی زخم باز است که میتواند از نکات زیر پیروی کنید.
- مراقبت از زخم: زخم را روزانه با آب و صابون ملایم شستشو دهید. استفاده از ضدعفونی کننده ملایم برای پیشگیری از عفونت ضروری است.
- پوشاندن زخم: از پانسمانهای استریل و ضدآب برای محافظت از زخم استفاده کنید. تغییر منظم پانسمان به جلوگیری از عفونت و تسریع بهبودی کمک میکند.
- استراحت و تغذیه مناسب: استراحت کافی و تغذیه مناسب (از جمله مصرف ویتامین C و پروتئین) به فرآیند بهبودی کمک میکند.
- پرهیز از دخانیات و الکل: مصرف دخانیات و الکل میتواند بهبودی زخم را کند کند، بنابراین بهتر است از آنها پرهیز کنید.
- مشورت با پزشک: اگر زخم بزرگ یا عمیق است یا نشانههایی از عفونت (قرمزی، تورم، درد شدید) وجود دارد، به پزشک مراجعه کنید.
خوب شدن سریع زخم سطحی
برای آشنا شدن با انواع زخمها و سریعترین راههای درمانی زخم سطحی حتما مقاله راه های درمان سریع زخم را مطالعه کنید. در ادامه به روشهای درمانی که میتوانند خراشیدگی پوست را بهبود ببخشند اشاره میکنیم.
- حفظ زخم تمیز و خشک: زخم را به طور منظم با آب و صابون شستشو دهید و سپس با حوله تمیز خشک کنید.
- استفاده از کرم های ترمیم کننده: کرمهای مرطوب کننده و ترمیم کننده پوست مانند وازلین، یا کرمهایی با ویتامین E میتوانند به بهبود سریع زخم کمک کنند.
- پوشاندن زخم: استفاده از چسب زخم استریل برای محافظت از زخم و جلوگیری از آلودگی و آسیب بیشتر.
- مراقبت از زخم: هر روز زخم را بررسی کنید و در صورت نیاز پانسمان را عوض کنید.
- پرهیز از تماس با مواد شیمیایی: از تماس زخم با مواد شیمیایی یا محصولات حاوی الکل خودداری کنید، زیرا ممکن است بهبودی را کند کنند.
بهترین پماد برای ساییدگی و خراشیدگی پوست
پمادهای درمانی برای ساییدگی و خراشیدگی پوست به تسریع بهبودی و پیشگیری از عفونت کمک میکنند. بهترین پماد برای درمان خراشیدگی پوست دارای ویژگیهای خاصی است که باید به آن دقت کنید. این ویژگیها شامل موارد زیر میشود.
- ضد عفونت: پماد باید حاوی مواد ضدعفونی کننده یا آنتی بیوتیک باشد تا از عفونت جلوگیری کند.
- ضد رطوبت: پماد باید خاصیت مرطوب کنندگی داشته باشد تا از خشک شدن زخم جلوگیری کند و به بهبود سریعتر آن کمک نماید.
- ملایم و غیر تحریک کننده: پماد باید حاوی مواد ملایم و غیر تحریک کننده باشد تا حساسیت یا واکنشهای آلرژیک ایجاد نکند.
ترمیم و درمان خانگی خراشیدگی پوست
میتوان با روشهای خانگی خراشیدگیهای درجه دو را در خانه درمان کرد. خراش های پوستی مانند زمین خوردن حین بازی یا ورزش کردن، که ظاهری قرمز دارند اما خون آلود نیستند. برای درمان خراشیدگی پوست میتوانید از مراحل زیر پیروی کنید. برای جلوگیری از ماندن جای زخم حتما مقاله راه های از بین بردن انوع اسکار را مطالعه کنید.
- شستشو: ابتدا زخم را با آب ولرم و صابون ملایم شستشو دهید تا از ورود آلودگی به زخم جلوگیری شود.
- استفاده از پماد: پس از شستشو و خشک کردن، از پماد آنتی بیوتیک یا پماد ضد رطوبت استفاده کنید و زخم را با باند تمیز بپوشانید.
- استراحت و تغذیه مناسب: استراحت کافی و تغذیه مناسب (ویتامینها و پروتئینها) میتواند به فرآیند ترمیم کمک کند.
- پرهیز از تحریک: از مالیدن و خاراندن زخم خودداری کنید و از مواد شیمیایی یا محصولات تحریککننده دوری کنید.
- بررسی و تعویض منظم بانداژ: بانداژ را روزانه یا هر زمانی که نیاز باشد تعویض کنید و زخم را بررسی کنید تا مطمئن شوید عفونت ایجاد نشده است. اگر به نظر میرسد که زخم عفونی شده است، یا علائم عفونت را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید تا درمانهای مناسب دریافت کنید.
چه زمانی برای خراشیدگی پوست به پزشک مراجعه کنیم؟
خراشیدگیهای پوست معمولا به راحتی در خانه قابل درمان هستند، به ویژه اگر خراش سطحی باشد (درجه یک یا دو). با این حال، در برخی موارد، ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی باشد. به طور کلی، خراش های درجه یک و دو اغلب بدون نیاز به مراجعه به پزشک بهبود مییابند، اما اگر با شرایط زیر مواجه شدید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
خراشیدگی درجه سه:
- اگر خراش به لایههای عمیق پوست نفوذ کرده و به عضلات یا بافتهای زیرین آسیب زده باشد، نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. این نوع آسیب ممکن است به بخیه یا درمانهای خاص نیاز داشته باشد تا از عفونت و عوارض جدی جلوگیری شود.
خونریزی متوقف نمیشود:
- اگر خونریزی بعد از حداقل پنج دقیقه فشار مستقیم بر روی زخم متوقف نشود، باید به پزشک مراجعه کنید. این نشانهای از آسیب شدیدتر است که نیاز به درمان حرفهای دارد.
خونریزی شدید یا زیاد:
- اگر خونریزی به قدری شدید یا زیاد باشد که نتوانید آن را کنترل کنید، فورا به دنبال کمک پزشکی باشید. این ممکن است نشانهای از آسیب به رگهای خونی بزرگتر یا بافتهای عمیقتر باشد.
تصادف شدید یا آسیب زا:
- اگر زخم در نتیجه یک حادثه شدید یا آسیب زا مانند تصادف رانندگی یا سقوط از ارتفاع ایجاد شده است، نیاز به ارزیابی پزشکی دارد، حتی اگر زخم در ابتدا سطحی به نظر برسد.
درمان خراشیدگی پوست با کرم ترمیم کننده سیکالدرم
این کرم برای درمان و بهبود زخمهای پوست طراحی شده است. کرم ترمیم کننده سیکالدرم به دلیل ویژگیهای زیر برای ترمیم خراشیدگی پوست میتواند بسیار موثر عمل کند.
ترکیبات ترمیم کننده:
- پترولاتوم و زینک اکسید: این ترکیبات به حفظ رطوبت پوست و تسریع روند بهبود کمک میکنند. زینک اکسید همچنین به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت کمک میکند.
- پانتنول پرو ویتامین: به ترمیم بافت پوست و کاهش تحریکات کمک میکند.
- آلوئه ورا: تسکین دهنده و ضد التهاب است که به کاهش سوزش و تحریک خراشیدگیها کمک میکند.
- مرطوب کننده و محافظ: این کرم به ایجاد یک لایه محافظ بر روی پوست کمک میکند که مانع از خشکی و آسیب بیشتر میشود و فرآیند بهبودی را تسریع میکند.
- تسکین دهنده: خاصیت تسکین دهنده این کرم به کاهش درد و ناراحتی ناشی از خراشیدگیها کمک میکند.